Kio estas Toki Pona ?
Toki Pona estas minimusma lingvo, Fakte ĝi enhavas nur 118 vortojn.
Tiu lingvo estis kreita de la lingvisto kaj tradukisto Sonja Lang. La esprimo « toki pona » signifas « lingvo de bono ». La vorto « toki » kiu signifas lingvon estas derivita de tok el la lingvo tok pisin. Kaj la vorto « pona » estas derivita de la vorto « bona » en Esperanto. La lingvo estas bazita sur la tao-filozofio kiu estas termo de la ĉina filozofio. Tao estas la « patrino de la mondo », la principo kiu kreis ĉion, kiu ekzistas, la fundamenta forto. Tiu lingvo kiu havas fortan filozofian aspekton estis publikigita por la unua fojo en 2001 nur en interreto. Poste, en Julio 2013 la unua print-lernlibro estis tradukita en Esperanto. Kaj tiu lernlibro estis vendita en SES kaj UK ; du gravaj esperantistaj eventoj. Kaj tio ne estas hazardo, Sonja Lang, kiu kreis Toki Pona estas esperantisto, kaj eĉ en la lingvo ni povas trovi kelkajn vortojn kiuj estas derivitaj de esperantaj vortoj. Multaj homoj kiuj parolas toki ponan ankaŭ parolas esperanton. Kontraŭe al Esperanto kaj aliaj kreintaj lingvoj, Toki Pona ne estis kreita por esti internacia lingvo sed ĝi devas servi kiel komukilon konstruitan per la pli elementaj ideoj sen la Malfacilaĵoj en niaj lingvoj. Nia vivo estas malfacila. Kaj niaj lingvoj ankaŭ. En Toki Pona, vi devas uzi bazajn vortojn anstataŭ malkonkretaj esprimoj. Por kompreni la aliajn, vi devas pli atente aŭskulti ilin, kaj ĉiam paroli pri la koro de la problemo.
Kiel skribi Toki Pona ?
Ni povas skribi Toki Pona per du skribaj sistemoj, la unua estas bazita sur la latina alfabeto kaj havas kvin vokalojn (a,e,u,i,o) kaj naŭ konsonantojn (j,k,l,m,n,p,s,t,w). Kaj malsame al la franca, la literoj ĉiam estas skribita per malgrandaj literoj eĉ post punkto, krom kiam estas propra nomo.
En la dua skribsistemo, oni skribas la 120 vortojn per logotipoj, kiujn la kreinto nomas hieroglifoj.
Kiom da homoj parolas ĝin ?
Estas malfacile kalkuli la nombrojn de parolantoj kiuj povas klare esprimi sin en Toki Pona. Sed ekzistas du grupoj en facebooko, kie la membroj skribas en Toki Pona, ktp. Plie Kelkaj verkoj, kiel la Eta Princo, la Internacia, kaj ankaŭ la kelkaj momentoj en la biblio estis tradukita en Toki Pona. Kaj, kelkaj verkoj (precipe poemoj) estis kreitaj originale en Toki Pona.
Kiel lerni ĝin ?
Unue, vi povas aĉeti la libron kaj sekvi la lecionojn. Se vi ne havas la paperan libron, vi povas lerni ĝin per reto. Fakte, E@I, kiu estas asocio kreita en 2005, kiu laboras pri organizado de edukaj kaj kulturaj eventoj, proponas al vi la 76 lecionojn de la libro, kaj aliajn eldonaĵojn kiuj ne povas esti en la libro. Vi povas trovi la eldonaĵojn kaj la 76 lecionojn en la retejo : tokipona.info. La unua leciono temas pri prononcado de la lingvo, logike, kiel paroli lingvon se oni ne scias kiel prononci ĝin !
